Μενού Κλείσιμο

Μυστήριο της Μετανοίας

Μετάνοια είναι το Μυστήριο με το οποίο συγχωρούνται από τον Επίσκοπο ή τον εντεταλμένο Πνευματικό ιερέα όλες οι αμαρτίες που έγιναν με το Βάπτισμα. Προϋπόθεσις του Μυστηρίου είναι η ειλικρινής και καθαρή εξαγόρευσις των πτώσεων που έγιναν «εν λόγω ή εν έργω, κατά νουν και διάνοιαν, εν γνώσει ή εν αγνοίαν, εκουσίως ή ακουσίως, εν παραβάσει και παρακοή, υπό κατάραν ιερέως ή υπό γογγυσμόν γονέων…».

Μετάνοια σημαίνει αλλάζω στάση απέναντι στο Θεό.σημαίνει ακόμα τη βαθιά συναίσθηση ότι είμαι ανεπαρκής για να σώσω από μόνος μου τον εαυτό μου, και γι’ αυτόν τον λόγο αναζητώντας την λυτρωτική Χάρη του Θεού πέφτω στα πόδια του Πνευματικού πατρός και παρακαλώ για την άφεση των αμαρτιών μου και την λύτρωση. Επιθυμώ την επανασύνδεση με τον Θεό και την υιοθεσία.

Ιδρυτής του Μυστηρίου είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, όταν μετά την Ανάστασή Του χορηγεί στους Μαθητάς Του την εξουσία της συγχωρήσεως των αμαρτιών με τους λόγους: «Λάβετε Πνεύμα Άγιον, αν τινων αφήτε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς, αν τινων κρατήτε, κεκράτηνται» (Ιωαν. κ΄, 22). Και με απλά λόγια: Σ’ όποιους ανθρώπους συγχωρείται εσείς τις αμαρτίες τους, θα είναι συγκεχωρημένες και από τον Θεό Πατέρα. Σ’ όποιους όμως τις κρατάτε άλυτες και ασυγχώρητες – διότι δεν ήρθαν να σας ζητήσουν συγχώρηση και συγνώμη – θα μείνουν αιώνια ασυγχώρητες…

Αλήθεια, πόση συναίσθηση έχουμε, όταν λέμε ότι είμεθα αμαρτωλοί; τις περισσότερες φορές πιθανόν να το ψελλίζουν μόνο τα χείλη μας! Για να το καταλάβουμε καλά και να έχουμε επίγνωση της αμαρτωλότητός μας, ας είναι προ των οφθαλμό μας η εικόνα κάποιου που βγαίνει μέσα από έναν βούρκο και είναι – κυριολεκτικά βρωμερός και δυσώδης!

Αυτή τη βρωμιά και τη δυσωδία έρχεται να καθαρίσει το Μυστήριο της Μετανοίας και Ιεράς Εξομολογήσεως. Βέβαια, αρκετούς αγνοείται – ή μάλλον προσποιούνται ότι αγνοούν πως υπάρχει. Από άλλους περιφρονείται και από τους πολεμίους της πίστεως βλασφημείται. Εν τούτοις, αυτός ο θείος θεσμός (του Μυστηρίου της Μετανοίας και της Ιεράς Εξομολογήσεως) αποτελεί μια από τις πηγές σωτηρίας μετά το Βάπτισμα. Μας το βεβαιώνει η δίψα και η αίσθησης της ψυχικής ανάγκης με την οποία προστρέχουν προς την ζωογόνο αυτή πηγή πολλοί άνθρωποι της εποχής μας, κάθε τάξεως, ηλικίας και φίλου.

Η Μετάνοια και η Εξομολόγησις στην Π α λ α ι ά Διαθήκη εθεωρείτο μια απλή αρετή.

Στην Καινή Διαθήκη όμως τα πράγματα αλλάζουν, αφού για μας τους ορθόδοξους χριστιανούς είναι ένα από τα Επτά Μυστήρια της Εκκλησίας μας και μάλιστα υποχρεωτικό. Όσες καλές πράξεις θέλεις, κάνε. Δώσε εκατομμύρια, αν έχεις, σε ελεημοσύνες. Δεν έρχεσαι στην Εκκλησία, δεν συμμετέχεις ενεργά στην θεία Λατρεία, δεν προσέρχεσαι στο Ποτήριο της Ζωής, και – πριν από αυτό – δεν πας εξομολογηθείς ταπεινά στον παπά; Δεν κέρδισες τίποτα! Το τρένο της αιωνιότητας το έχασες. Η Μετάνοια σώζει, όταν αυτή οδηγεί στην Θεία Κοινωνία, που δίδεται «εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον».

Η Εξομολόγησις που γίνεται με συντριβή και δάκρυα είναι η ανανέωσις του αγίου Βαπτίσματος, γι’ αυτό και καλείται λουτρό δακρύων ή δεύτερο Βάπτισμα. Είναι η συμφωνία με το Θεό Πατέρα δια μέσου του Πνευματικού ιερέως για μια καινούργια ζωή. Είναι ακόμα η πρώτη καλή αρχή για ταπείνωση.

Η Μετάνοια είναι υπόθεσις μιας ολόκληρης ζωής! Διότι όσο ζούμε, αμαρτάνουμε. Γι’ αυτό και αρχή μιας νέας εν Χριστώ χωής είναι η Μετάνοια. Πράξις δε της Μετανοίας είναι η ιερά Εξομολόγησις και τελικός σκοπός της είναι η ενσωμάτωσις του πιστού στο Σώμα της Εκκλησίας του Χριστού με την Θεία Κοινωνία.